Καλωσορίσατε στον Περιβαλλοντικό Πληροφοριακό Κόμβο της Περιφέρειας Κρήτης που στοχεύει στην ανάδειξη των περιοχών του δικτύου Natura2000 της Κρήτης. Πρόκειται για 53 συνολικά περιοχές που εντάχθηκαν στο κοινοτικό δίκτυο των περιοχών Natura2000 με το Ν.3937 (ΦΕΚ60 Α/31-3-11) “Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις”. Από αυτές, 28 αποτελούν Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ/SCI) και 26 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ/SPA), και συνολικά καταλαμβάνουν έκταση που ισοδυναμεί με 141318,49 εκτάρια (η νήσος Ντία που αποτελεί Τόπο Κοινοτικής Σημασίας και Ζώνη Ειδικής Προστασίας είναι η μοναδική περιοχή που διαθέτει τον ίδιο κωδικό και για τους δύο τύπους προστατευόμενων περιοχών).

Απώτερος στόχος της Πράξης είναι η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, η ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων και η, κατά το δυνατόν, συγκέντρωση και ενοποίηση υφιστάμενων γεωχωρικών και λοιπών πληροφοριακών δεδομένων προκειμένου ο παρόν Κόμβος να λειτουργήσει ως εργαλείο παροχής του συνόλου των πληροφοριών (νομοθετημάτων, περιβαλλοντικών, τουριστικών, κ.ά.) που σχετίζονται με τις περιοχές Natura2000 στην Κρήτη.

Το Δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών:

• τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» (Special Protection Areas – SPA) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 79/409/EK «για τη διατήρηση των άγριων πτηνών»
• τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)» (Sites of Community Importance – SCI) όπως ορίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ

Οι αντικειμενικοί στόχοι της Πράξης “Ανάδειξη και προώθηση των περιοχών του δικτύου Natura2000 στην Κρήτη” Κωδικός πράξης (ΟΠΣ-ΕΡΓΟΡΑΜΑ) 380448 είναι:

Η ενημέρωση σχετικά με την οικολογική σημασία των περιοχών NATURA 2000 για τη διατήρηση της φύσης δεδομένου ότι αποτελούν τα τελευταία καταφύγια για την άγρια ζωή στη νησιωτική και ηπειρωτική χώρα. Μέσα από τη διαδικασία αυτή αναδεικνύεται η ευθύνη των τοπικών κοινωνιών για την προστασία του περιβάλλοντος και η ανάγκη για συνέχιση ορισμένων γεωργικών πρακτικών που έχουν οδηγήσει σε πολλές περιπτώσεις μέχρι σήμερα στο σύνθετο μωσαϊκό των ενδιαιτημάτων και του μικροκλίματος, τα οποία μειώνονται λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας. Η νοοτροπία του τοπικού πληθυσμού αλλά και των επισκεπτών και ο ρόλος του Δικτύου NATURA 2000 ως το κύριο εργαλείο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας επισημαίνεται σε όλες τις δράσεις του έργου.

Η ενσωμάτωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την σχετική κοινοτική νομοθεσία, σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα σε μη αστικές περιοχές. Σε αυτή την περίπτωση, οι ρυθμίσεις που απορρέουν από τις κοινοτικές οδηγίες για την ορνιθοπανίδα και τους οικοτόπους καθώς και τα πιο σημαντικά άρθρα και κατάλληλα έγγραφα καθοδήγησης παρουσιάζονται στο κοινό με απλά λόγια. Επίσης πρέπει να υπάρχει ένα κεντρικό σημείο το οποίο θα δρα ως εναποθετήριο υπάρχουσας και επικαιροποιημένης πληροφορίας (π.χ., νομοθεσία). Πρέπει να καθίσταται σαφές τι ακριβώς επιτρέπεται και τι πρέπει να αποφεύγεται ως δραστηριότητα και ποιες πτυχές της διατήρησης της φύσης πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα αναπτυξιακά σχέδια και τα κατασκευαστικά έργα που πραγματοποιούνται εντός ή πλησίον του τόπων κοινοτικής σημασίας του δικτύου NATURA 2000.

Η αλλαγή της στάσης της τοπικής κοινωνίας που πιστεύει ότι η ένταξη μιας περιοχής στο Δίκτυο NATURA 2000 αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξή της. Ο στόχος είναι να αντιληφθεί το πλατύ κοινό και κυρίως οι ομάδες επαγγελματιών που ασκούν οικονομική δραστηριότητα σχετική με τις περιοχές αυτές ότι, μακροπρόθεσμα, η διαχείριση του δικτύου είναι ο μόνος βιώσιμος τρόπος για την οικονομική ανάπτυξη και την καλύτερη ποιότητα ζωής σε “μειονεκτικές” περιοχές της υπαίθρου. Κτηνοτροφία, γεωργία, θήρα και ψυχαγωγικές δραστηριότητες σε ημιορεινές και παράκτιες περιοχές του δικτύου πρέπει να βασίζονται σε έγκυρα επιστημονικά δεδομένα και στοιχεία σχετικά με τη βιωσιμότητά τους και να προωθηθούν ανάλογα. Επιπλέον, όλες οι διαθέσιμες οικονομικές επιλογές για την αγροτική ανάπτυξη θα πρέπει να δημοσιοποιούνται σε μεγάλο βαθμό. Τελευταίο κριτήριο είναι για το κοινό να κατανοήσει ότι η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος είναι ταυτόσημη με τη διασφάλιση των οικονομικών πόρων και της ποιότητας ζωής του. Οι δύο πυλώνες της νησιωτικής οικονομίας για παράδειγμα η γεωργία και ο τουρισμός βασίζονται στην καλή κατάσταση του περιβάλλοντος και της υγείας των μεσογειακών οικοσυστημάτων.

Η τόνωση της ανάπτυξης που είναι δυνατόν να προκύψει από την προώθηση των περιοχών NATURA 2000 στο νησί της Κρήτης. Για παράδειγμα η ανάδειξη των υποθαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση νέων μοντέλων τουρισμού όπως είναι ο καταδυτικός τουρισμός.

Δείτε περισσότερα στον ιστοχώρο του NATURA 2000 για την Περιφέρεια Κρήτης: natura2000.crete.gov.gr